Τετάρτη 28 Νοεμβρίου 2012

Κίνδυνος για κατάθλιψη το βραδινό σερφάρισμα



Τέρμα οι βραδινές επισκέψεις στο Facebook! Ότι δείτε μέχρι το απόγευμα...

Η έκθεση στο φως του υπολογιστή αργά τις βραδινές ώρες όχι μόνο μας κρατά ξάγρυπνους αλλά μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα κατάθλιψης και μαθησιακές δυσκολίες.

Αυτό υποστηρίζει μια νέα μελέτη που έγινε σε ποντίκια στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Nature.

Έτσι όταν μένετε αργά το βράδυ στον υπολογιστή ακόμη κι αν θεωρείτε ότι χαλαρώνετε μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή, ποστάροντας στο Facebook, το μήνυμα που στέλνει το φως του υπολογιστή στον εγκέφαλο είναι να ενεργοποιηθεί ξανά, αντί να χαλαρώσει όπως θα έπρεπε.

Η μελέτη των ερευνητών έδειξε αύξηση και στα επίπεδα κορτιζόλης στον οργανισμό, που είναι ένδειξη κατάθλιψης, ενώ τα ποντίκια μετά τις δύο εβδομάδες που κράτησε η μελέτη υποβλήθηκαν σε θεραπεία με αντικαταθλιπτικά για να επιστρέψουν στην κανονική τους δραστηριότητα.


Τρίτη 27 Νοεμβρίου 2012

Ευτυχέστεροι όσοι διαβάζουν!



Αναδημοσιεύω από την Athens Voice, 26/11/2012


http://tinyurl.com/bur3pvu


Άκρως πρωτότυπα και ενδιαφέροντα συμπεράσματα προκύπτουν από νέα πανελλαδική έρευνα αναγνωστικών τάσεων. Ανάμεσά τους:

- Το 52% του αστικού πληθυσμού είναι αγοραστές βιβλίων.

- Οι δημοφιλέστερες κατηγορίες βιβλίων είναι η λογοτεχνία (ελληνική, ξένη, σύγχρονη και κλασική, την οποία προτιμά το 68% των συχνών αγοραστών βιβλίων).

- Οι περιστασιακοί αναγνώστες, μετά την ελληνική λογοτεχνία, προτιμούν τα αστυνομικά και τα ιστορικά βιβλία.

- Συχνότερα αγοράζουν οι γυναίκες, οι νέοι και οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης.

- Φίλοι, διαδίκτυο και βιβλιοπωλεία αποτελούν τα βασικά μέσα ενημέρωσης για το βιβλίο, ενώ ο μέσος αγοραστής αγοράζει κατά μέσον όρο 4 βιβλία τον χρόνο.

Η έρευνα επιβεβαιώνει επίσης ότι οι γυναίκες διαβάζουν περισσότερο από τους άνδρες: από τους αγοραστές βιβλίων, το 57% είναι γυναίκες. Αντίθετα, δεν επιβεβαιώνει θεωρίες και έρευνες που λένε ότι οι νέοι διαβάζουν όλο και λιγότερο. Οι ηλικίες 18-24 ετών αγοράζουν βιβλία σε ποσοστό 66%, το μεγαλύτερο από όλες τις άλλες ηλικιακές κατηγορίες.

Σε πιο εξειδικευμένα ερωτήματα της έρευνας, προκύπτει ότι εκείνοι που αγοράζουν συχνά βιβλία είναι πιο ευτυχισμένοι από εκείνους που δεν αγοράζουν καθόλου, πως είναι ανεκτικότεροι στο διαφορετικό, αισθάνονται πιο νέοι και περισσότερο ικανοποιημένοι από τη ζωή.
Συνεκτιμώντας ποικίλες μεταβλητές που αφορούν την ικανοποίηση από τη ζωή, τη συναισθηματική ισορροπία και την ψυχοκοινωνική ένταξη, υπολογίζεται ότι ο δείκτης υποκειμενικής ευημερίας, που στο σύνολο του πληθυσμού είναι 43%, στους μη αγοραστές βιβλίου είναι 39% ενώ στους συχνούς αγοραστές ανεβαίνει στο 62%. Στο απλούστερο «είμαι ικανοποιημένος από τη ζωή μου» απαντά θετικά το 56% των βιβλιόφιλων έναντι 38% των μη αγοραστών βιβλίου και 42% του γενικού πληθυσμού.

Αντίστοιχα, το 52% των συχνών αγοραστών βιβλίου απαντάει ναι στο «Έχω ακόμα πολλά να κάνω για να "μεγαλώσω"», αντίθετα με τους μη αγοραστές βιβλίου που απαντούν θετικά σε ποσοστό μόνο 35%. Η έρευνα έθεσε και το ερώτημα: «Επιστροφή στον προηγούμενο τρόπο ζωής ή αναζήτηση ενός νέου τρόπου οργάνωσης της οικονομίας και της ζωής μας;». Όλοι απαντούν «αναζήτηση ενός νέου τρόπου οργάνωσης» αλλά στους συχνούς αγοραστές βιβλίων το ποσοστό είναι αυξημένο (64%). Ένα 45% των μη αγοραστών βιβλίου ζητά «επιστροφή στον προηγούμενο τρόπο ζωής».

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2012 σε δείγμα 1.000 νοικοκυριών σε όλη τη χώρα, σε μικρά και μεγάλα αστικά κέντρα και σε ανθρώπους ηλικίας 18-64 ετών. Περιλαμβάνει δηλαδή τον ενήλικο αστικό πληθυσμό της χώρας. Διενεργήθηκε από την εταιρία Qed σε 1.000, κατόπιν παραγγελίας των καταστημάτων Public.

Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2012

Λόρι Ντρου: «Η χειρότερη μητέρα της Αμερικής»

H 13χρονη Μέγκαν 
Ξεκινάει στις ΗΠΑ η ακροαματική διαδικασία της δίκης μιας από τις πιο συγκλονιστικές απάτες στο Διαδίκτυο συγκεκριμένα, τη δημοφιλή ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης με τα εκατομμύρια μέλη σε όλο τον κόσμο.
Ο Τζος Έβανς, 16 ετών είχε μόλις μετακομίσει στη γειτονιά της 13χρονης Μέγκαν με την οποίο αντάλλασσε μηνύματα στο MySpace. Όπως ανέφερε στη μεταξύ τους επικοινωνία, ο Τζος δεν πήγαινε σχολείο αλλά είχε δασκάλους στο σπίτι, ενώ δεν είχε ούτε τηλέφωνο επειδή μόλις είχε μετακομίσει στην περιοχή. Πολύ γρήγορα, η σχέση του Τζος και της Μέγκαν εξελίχτηκε σε διαδικτυακό ειδύλλιο, χωρίς όμως οι δύο νεαροί να έχουν βρεθεί ποτέ πρόσωπο με πρόσωπο.
Λίγο πριν το πάρτι γενεθλίων της Μέγκαν τα πράγματα πήραν άσχημη τροπή. Για ανεξήγητους λόγους,Δύο έφηβοι γνωρίζονται στο Διαδίκτυο, στο MySpace ο Τζος άρχισε να είναι επιθετικός και ειρωνικός προς τη Μέγκαν, λέγοντας της μάλιστα ότι, όπως έμαθε, δεν είναι ο άνθρωπος που νόμιζε, αποκαλώντας τη διπρόσωπη. Εκτός αυτού, δημοσιοποίησε στην ιστοσελίδα όλες τις συζητήσεις και τις ιδιαίτερες εξομολογήσεις της Μέγκαν. Μετά από την ανταλλαγή αρκετών μηνυμάτων μεταξύ Τζος, Μέγκαν και όλων των υπόλοιπων νεαρών που ξαφνικά βρήκαν ένα τρόπο να διασκεδάσουν τη διαδικτυακή τους πλήξη, η 13χρονη βρέθηκε από τη μητέρα της κρεμασμένη στην ντουλάπα του δωματίου της. Το τελευταίο μήνυμα του Τζος προς τη Μέγκαν έλεγε, «Νομίζω ότι ο κόσμος θα είναι πολύ καλύτερος χωρίς εσένα».
Η Μέγκαν Μέιερ δεν είναι η πρώτη και σίγουρα ούτε η τελευταία που προβαίνει σε μια τέτοια πράξη, ενώ το παρελθόν ελαφριάς μορφής κατάθλιψης και η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής διαδραμάτισαν το δικό τους ρόλο στην κατάληξη της ιστορίας. Μάλιστα, μετά τις πρώτες αναφορές στα μέσα ενημέρωσης της χώρας, το περιστατικό ξεχάστηκε επανήλθε ωστόσο εντυπωσιακά στο προσκήνιο αρκετούς μήνες μετά, κατά τη διάρκεια των οποίων το FBI διεξήγαγε τις δικές του έρευνες για την ταυτότητα του Τζος Έβανς.

«Η χειρότερη μητέρα της Αμερικής»
Το 16χρονο ειδύλλιο της Μέγκαν, όπως αποδείχτηκε, δεν ήταν υπαρκτό πρόσωπο αλλά το φανταστικό δημιούργημα μιας γειτόνισσα της οικογένειας Μέιερ, της Λόρι Ντρου. Η κόρη της Λόρι, Σάρα Ντρου, ήταν φίλη με τη Μέγκαν για αρκετό διάστημα αλλά, όπως πολλές παιδικές φιλίες, απλά σταμάτησε. Η Λόρι ήθελε, με τη βοήθεια του Τζος, να μάθει τους λόγους, αλλά και τι σκεφτόταν η Μέγκαν για τη Σάρα. Εκτός από τη Λόρι και την κόρη της, τους κωδικούς πρόσβασης στο λογαριασμό του Τζος Έβανς γνώριζε η κόρη μιας άλλης γειτόνισσας, η οποία ήταν και εκείνη που μερικές εβδομάδες μετά το θάνατο της Μέγκαν, ομολόγησε στους Μέιερ την πραγματική ταυτότητα του Τζος Έβανς.
Στην κατάθεση που ακολούθησε, η Λόρι Ντρου δεν εμφανίστηκε καθόλου μετανιωμένη για όσα συνέβησαν και το ρόλο που έπαιξε στην απόφαση της Μέγκαν, στηριζόμενη στο ότι η 13χρονη έπασχε ήδη από κατάθλιψη και είχε τάσεις αυτοκτονίας ούτως ή άλλως. Με βάση τη δική της εκδοχή, ο μόνος λόγος δημιουργίας του Τζος Έβανς ήταν για να μάθει τι σκεφτόταν η Μέγκαν για την κόρη της.

Η αντίδραση στο Ίντερνετ
Από την πρώτη στιγμή που δημοσιοποιήθηκε η πραγματική ταυτότητα του Τζος Έβανς, η κινητοποίηση της διαδικτυακής κοινότητας ήταν τεράστια με χαρακτηριστικά ψυχολογίας του όχλου. Σε ελάχιστο χρονικό διάστημα ο οποιοσδήποτε μπορούσε πολύ εύκολα να βρει όλα τα στοιχεία των Ντρου, από τηλέφωνα σπιτιού και εργασίας, διευθύνσεις, μέχρι και φωτογραφίες του σπιτιού τους από την υπηρεσία Google Maps. Το γεγονός ότι μία 47χρονη μητέρα έπλεξε μια τέτοια πλεκτάνη με στόχο μια 13χρονη προκάλεσε οργή στην τοπική κοινωνία αλλά και σε όσους ασχολήθηκαν με την υπόθεση στο Ίντερνετ. Η τοπική αστυνομία μάλιστα αναγκάστηκε να τοποθετήσει για αρκετές ημέρες περιπολικό έξω από το σπίτι των Ντρου για να τους προστατεύσει από τις επιθετικές διαθέσεις των γειτόνων.
Ακόμη μεγαλύτερη αντίδραση προκάλεσε η δήλωση του εκπρόσωπου του σερίφη της κομητείας του St. Charles ότι παρά το αξιόποινο των πράξεων της, η Λόρι Ντρου δεν υπέπεσε σε αδίκημα. Ωστόσο, στις 15 Μαΐου 2008, το ομοσπονδιακό δικαστήριο που έχει επιληφθεί της υπόθεσης άσκησε δίωξη εναντίον της Λόρι Ντρου με τις κατηγορίες της συνωμοσίας και της άσκησης συναισθηματικής βίας, αλλά και παραβίασης των όρων χρήσης του MySpace. Οι διώξεις αυτές μπορούν να επισύρουν ποινή φυλάκισης μέχρι και 25 χρόνια.
Η Λόρι Ντρου είναι σήμερα γνωστή ως η «χειρότερη μητέρα στις ΗΠΑ». Αν υπάρχει ένα μάθημα που πρέπει να γίνει κατανοητό από την ιδιαίτερη ιστορία της Μέγκαν Μέιερ, είναι ότι το Διαδίκτυο εξακολουθεί να παραμένει ένας χώρος που απαιτεί τη μέγιστη προσοχή των χρηστών στις συναναστροφές τους και τα στοιχεία που δημοσιοποιούν. Ειδικά μάλιστα όταν πρόκειται για νεαρά άτομα, οι γονείς οφείλουν να γνωρίζουν τις διαδικτυακές δραστηριότητες και φιλίες των παιδιών τους, ώστε η διαδικτυακή κοινωνικοποίηση να έχει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα.
Η Λόρι Ντρου

www.kathimerini.gr  29 Iουνίου 2008 http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_29/06/2008_238964


Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012

Τα φύλα στη Λογοτεχνία 2012-13

Οι ομαδικές εργασίες των μαθητών  ΕΔΩ!

Δημιουργική γραφή  ΕΔΩ



http://www.antikleidi.com/2012/11/13/igor-morski/


Ο Πολωνός καλλιτέχνης και γραφίστας Ιγκόρ Morski δημιουργεί εντυπωσιακές σουρεαλιστικές εικόνες που μας μεταφέρουν στον κόσμο των ονείρων του. Κάθε εικόνα ξεχειλίζει από δημιουργικότητα, δημιουργώντας εκπληκτικές φανταστικές καταστάσεις και σκηνές.


Aesthesys

Τετάρτη 21 Νοεμβρίου 2012

Μιχαήλ Γ΄ ο Μέθυσος


Ο Μιχαήλ Γ΄ ο Μέθυσος γεννήθηκε το 839 και δολοφονήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 867, ήταν Αυτοκράτορας του Βυζαντίου (842-867).
Γιος και Διάδοχος του Θεόφιλου, ανήλθε στο θρόνο σε ηλικία τριών ετών υπό την εποπτεία της μητέρας του Θεοδώρας και τη συμπαράσταση του αδελφού της Βάρδα.
Με τη ενηλικίωσή του το 855 ο Μιχαήλ Γ΄ έδωσε δείγματα κακίας. Φαίνεται ότι συμμετείχε σε συνωμοσία με την οποία θανατώθηκε ο Θεόκτιστος, ισχυροποιώντας έτσι την εξουσία του έναντι των συμβούλων της μητέρας του.
Επιδιδόμενος με τους φίλους του σε όργια, χλεύαζε τακτικά και δημόσια τα δόγματα και τους τύπους της Εκκλησίας, εξ ου και το προσωνύμιο «Μέθυσος».
Νυμφεύθηκε την Ευδοκία την Δεκαπολίτισσα, αλλά εξακολουθούσε να άγεται και να φέρεται από την παλαιά του ερωμένη Ευδοκία Ιγγερίνη. Την εξουσία ασκούσε ουσιαστικά ο θείος του Καίσαρ Βάρδας ενώ το Βυζάντιο διερχόταν κρίσιμες στιγμές στη Πελοπόννησο, την οποία άρχισαν να καταστρέφουν οι Σλάβοι, στη Κρήτη όπου απέτυχαν οι επιχειρήσεις κατά των Αράβων, στη Σικελία και την Καλαβρία που είχαν καταληφθεί από τους Άραβες και τους Φράγκους, και στη Μικρά Ασία όπου αδυνατούσε να αντιμετωπίσει τους Παυλικιανούς και τους Άραβες.
Το 865 οι Ρώσοι επετέθηκαν κατά του Βυζαντίου και πολιόρκησαν από την θάλασσα την Κωνσταντινούπολη, όμως τελικά αναγκάσθηκαν να λύσουν την πολιορκία λόγω σφοδρής τρικυμίας.
Ο Μιχαήλ καθαίρεσε τον Πατριάρχη Ιγνάτιο και τον αντικατέστησε με έναν λαϊκό, τον Φώτιο, πολύ μορφωμένο και ικανό άνθρωπο. Αμέσως αυτός βρέθηκε σε αντιπαράθεση με τον Πάπα Νικόλαο Α΄ για θέματα πρωτοκαθεδρίας, δικαιοδοσίας επί των νεοφωτισθέντων Σλάβων και για το «filioque». Την εποχή του έδρασαν επίσης οι ιεραπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος, εφευρέτες του Σλαβικού αλφαβήτου και εκχριστιανιστές των Σλάβων. Το 863 μάλιστα, όταν βαφτίστηκαν Χριστιανοί οι Βούλγαροι, ο ίδιος ήταν ανάδοχος του βασιλιά τους, Βόριδα, ο οποίος για το λόγο αυτό πήρε και το χριστιανικό όνομα «Μιχαήλ».
Μετά τη δολοφονία του Βάρδα το 866 ο Μιχαήλ Γ΄ προσέλαβε ως συμβασιλέα τον παρακοιμώμενο Βασίλειο και αργότερα Αυτοκράτορα Βασίλειο Α΄ τον Μακεδόνα. Ο Μιχαήλ συνέχισε σταθερά την έκλυτη ζωή του. Τελικά ο ο ίδιος ο Βασίλειος τον δολοφόνησε το 867 και κατέλαβε το θρόνο, ιδρύοντας έτσι την Μακεδονική Δυναστεία η οποία διαδέχθηκε τη Φρυγική Δυναστεία.

Πηγή :το ιστολόγιο http://desiris.blogspot.gr/2011/09/blog-post_9458.html

Παρθενώνας: μέτρο και τελειότητα

Η ταινία στοχεύει στην ανάδειξη της διαχρονικότητας του μνημείου – συμβόλου του παγκόσμιου πολιτισμού. Συγχρόνως, μέσα από την προσωπική ιστορία του πρωταγωνιστή επιτελείται η εξοικείωση των μαθητών και ενηλίκων με την κλασική τέχνη, αρχιτεκτονική και γλυπτική, στην κορυφαία της στιγμή, όπως αυτή ενσαρκώνεται στον Παρθενώνα.

Ένας χρονολογικός πίνακας βυζαντινής Ιστορίας


ΠΗΓΗ: Το ιστολόγιο http://eistinpolin.files.wordpress.com/

Σάββατο 17 Νοεμβρίου 2012

Εφηβεία: Τα χρόνια της ωρίμανσης, τα χρόνια των συγκρούσεων

Ομιλία στα Εκπαιδευτήρια «νέα παιδεία» τον Μάρτιο του 2002 για τα χρόνια της εφηβείας.του Ψυχολόγου Ευάγγελου Καναβιτσά
Η εφηβεία σαν έννοια είναι, σε μεγάλο βαθμό, δημιούργημα του δυτικού πολιτισμού. Σε άλλες πιο απλές κοινωνίες, οι νέοι μόλις καταστούν έτοιμοι βιολογικά για τεκνοποίηση, θωρούνται ενήλικες. Αντίθετα, στις δυτικές κοινωνίες η εφηβεία είναι μια περίοδος χάριτος _ μια περίοδος προπαρασκευής και ωρίμανσης _ ώστε οι έφηβοι να προετοιμαστούν για τις πολυσύνθετες υποχρεώσεις που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν ως ενήλικες. Στην Ελλάδα ειδικότερα, η εφηβεία τείνει να παρατείνεται για όλο και περισσότερα χρόνια, καθώς συχνά οι οικογένειες προστατεύουν τα παιδιά τους κατά τη δεύτερη αλλά και τρίτη δεκαετία της ζωής τους. Η εφηβεία μπορεί να παρομοιαστεί με έναν ανεμοστρόβιλο που παρασύρει τα πάντα στο πέρασμά του, και αφήνει πίσω του ένα τελείως νέο τοπίο. Όλοι μας την έχουμε περάσει, περισσότερο ή λιγότερο έντονα, οι πιο πολλοί από εμάς την έχουμε συνδέσει με τα μαθητικά μας χρόνια και συχνή είναι η νοσταλγία που νιώθουμε για την εποχή εκείνη. Στην πραγματικότητα, είναι μια ηλικία που πολύ συχνά ωραιοποιείται από τους μεγάλους. Το μυαλό όμως ξεγελιέται, τείνει να απωθεί, να σβήνει όλα εκείνα τα δυσάρεστα πράγματα που μας βασάνισαν τα χρόνια εκείνα, και θυμάται μόνο πως τα πράγματα τότε ήταν πιο έντονα, πιο χρωματιστά, πολλές πράξεις ρουτίνας σήμερα, τότε είχαν την υπόσταση πρωτόγνωρων εμπειριών. Σήμερα θα προσπαθήσουμε να διερευνήσουμε τα χρόνια της εφηβείας, όχι τόσο για να τα εκλογικεύσουμε και μοιραία να απομυθοποιήσουμε την αίγλη που έχουν επάνω σε μας τους μεγάλους, αλλά για να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τους εφήβους καλύτερα, να αφουγκραστούμε τις ανησυχίες και τους πόθους τους, και να κατανοήσουμε τις αδυναμίες τους. Σήμερα λοιπόν, θα αναφερθούμε στις αλλαγές που συμβαίνουν κατά την εφηβεία, αλλαγές τόσο ορμονικές, βιολογικές όσο και συναισθηματικές, διανοητικές και κοινωνικές, και θα διερευνήσουμε τις συγκρούσεις που δημιουργούνται, και είναι απόρροια των αλλαγών αυτών.

Οι βιολογικές αλλαγές
Ο έφηβος μπορεί να παρομοιαστεί με μια κερασιά την άνοιξη: Αφουγκράζεται τις αλλαγές των καιρών καταλαβαίνει πως είναι η ώρα να ξυπνήσει από την χειμερία νάρκη της και οι χυμοί αρχίζουν να κυλάν στα κλαδιά της. Φύλλα ξεφυτρώνουν και λουλουδάκια που δειλά δειλά θα μεταμορφωθούν σε άγουρους καρπούς αρχικά, αλλά θα ωριμάζουν ταχύτατα κάτω από τις ευεργετικές επιδράσεις του ήλιου. Η ήβη ξεκινάει όταν οι πρώτες ορμόνες του φύλου αρχίζουν και παράγονται σε μικρές αρχικά, αλλά σταδιακά σε όλο και μεγαλύτερες ποσότητες. Η τεστοστερόνη στα αγόρια και η οιστραδιόλη στα κορίτσια ξεχύνονται στα αγγεία τους και είναι υπεύθυνες για μια ορμονική έκρηξη που μετατρέπεται σε αναπτυξιακές και βιολογικές εκρήξεις. Τα αγόρια αποκτούν περισσότερη μυϊκή μάζα, ψηλώνουν απότομα, τα γεννητικά τους όργανα μεγαλώνουν και οι όρχεις καθίστανται ικανοί για σπερματογένεση. Ο χώρος του εφηβαίου και οι μασχάλες αποκτούν τρίχωση και το πρώτο χνούδι ξεπροβάλει στο πρόσωπο. Τα οστά του σώματος αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα για κάποια περίοδο να φαίνεται πως έχουν δυσανάλογα μακριά χέρια και πόδια. Η φωνή σπάει, κυμαίνεται από πολύ χαμηλούς σε πολύ υψηλούς τόνους για να έρθει και να σταθεροποιηθεί στην βραχνάδα της ανδρικής φωνής. Ενώ στα αγόρια το πιο ορατό και χαρακτηριστικό σημάδι της επίδρασης των ορμονών του φύλου είναι οι ονειρώξεις, στα κορίτσια το πιο εντυπωσιακό τέτοιο σημάδι είναι η έμμηνος ρήση. Η έμμηνος ρήση μπορεί να είναι μια τρομακτική εμπειρία για τα κορίτσια που δεν έχουν σωστή και υπεύθυνη πληροφόρηση για το τι ακριβώς είναι και τι ακριβώς σημαίνει, και σίγουρα είναι μια τραυματική εμπειρία για όσα κορίτσια έχουν πλήρη άγνοια για το θέμα αυτό. Κατά την ήβη το σώμα των κοριτσιών αρχίζει να αποκτά περισσότερο λιπώδη ιστό και να στρογγυλεύει. Το στήθος αναπτύσσεται, και με γεωμετρικούς προόδους, το βιολογικό υπόβαθρο της εφήβου ετοιμάζεται ώστε να της επιτρέψει αργότερα να γίνει μητέρα. Η φωνή των κοριτσιών επίσης παίρνει μια χαρακτηριστική χροιά, μπορεί για κάποιο χρονικό διάστημα να γίνει ιδιαίτερα βραχνή και να σπάει, για να σταθεροποιηθεί αργότερα στην χαρακτηριστική φωνή της γυναίκας. Όπως θα δούμε παρακάτω το πρώτο συναίσθημα που αντιμετωπίζει ο έφηβος είναι ο φόβος, ο τρόμος για όλες τις αλλαγές που συμβαίνουν επάνω του. Όση πληροφόρηση κι αν παράσχουμε στα παιδιά πριν την έναρξη της εφηβείας για αυτά που θα συμβούν στο σώμα τους, τα παιδιά είναι αναπόφευκτο να ανησυχήσουν και να τρομάξουν με τις αλλαγές αυτές. Ο φόβος αυτός είναι απόλυτα φυσιολογικός, και συχνά θα συγκρούεται με το αίσθημα της υπερηφάνειας, το αίσθημα της χαράς πως μεγαλώνουν, πως αφήνουν πίσω τους την παιδική ηλικία και μπαίνουν αργά αλλά σταθερά στη φάση της ενήλικης ζωής. Βέβαια, το να αφήνουμε πίσω μας μια ηλικία, και ειδικότερα την παιδική ηλικία είναι κάτι που πονάει, όπως πονάει οποιοσδήποτε αποχωρισμός. Οι έφηβοι το διαισθάνονται αυτό και μπορεί να έχουν κρίσεις ταυτότητας και μελαγχολίας όπως θα δούμε πιο αναλυτικά στη συνέχεια.

Οι Διανοητικές Αλλαγές
Στην εφηβεία γίνεται η ολοκλήρωση της διανοητικής ανάπτυξης των παιδιών. Σύμφωνα με την ορολογία της παιδοψυχολογίας, οι έφηβοι περνούν από το στάδιο της ενεργητικής νοημοσύνης, στο στάδιο της τυπικής νοημοσύνης. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 11-12 ετών σκέφτονται κυρίως με βάση την εμπειρία τους, και με πραγματιστικά, αντικειμενικά δεδομένα. Δυσκολεύονται να κάνουν συσχετίσεις και να εξάγουν επαγωγικά συμπεράσματα. Η σκέψη τους βασίζεται κυρίως στην εμπειρία τους. Μετά την ηλικία των 12 μια πραγματική έκρηξη συμβαίνει σε νοητικό επίπεδο. Ξαφνικά οι έφηβοι δεν βασίζονται μόνο στην εμπειρία τους, η σκέψη τους μπορεί να πάει πολύ μακρύτερα από όσα έχουν ζήσει. Αναπτύσσουν αυτό που λέμε αφηρημένη σκέψη, που πάει πέρα από την στενή καθημερινή εμπειρία, κι αντίθετα έχει την ικανότητα να προσεγγίζει το άπειρο. Μπορούν να κάνουν λογικές υποθέσεις και να τις ελέγξουν για το κατά πόσο ισχύουν. Μπορούν να κάνουν συσχετίσεις και να σκέφτονται επαγωγικά, δηλαδή να βγάζουν συμπεράσματα για μια κατάσταση, βάση των όσων γνωρίζουν σχετικά με μια άλλη ανάλογη κατάσταση. Όλη αυτή η διανοητική έκρηξη σαστίζει τους έφηβους. Βλέπουν πόσες πολλές επιλογές έχουν σε διανοητικό επίπεδο, και παίζουν με αφηρημένες έννοιες. Ελέγχουν την ορθότητα των όσων έχουν διδαχθεί με τη βοήθεια των νεοαποκτηθέντων νοητικών τους ικανοτήτων. Πολλές φορές απορροφιούνται από αφηρημένες σκέψεις και κάνουν διανοητικά παιχνίδια. Όλα αυτά μας δείχνουν πως ο έφηβος αποκτά μια ισχυρότερη και πιο πλατιά ικανότητα για ανάλυση και έλεγχο της πραγματικότητας, ιδιότητα που θα του φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη όταν παρουσιάσει τις πρώτες τάσεις αμφισβήτησης.

Οι συναισθηματικές αλλαγές
Μέσα στον κυκεώνα των αλλαγών που περιγράψαμε παραπάνω, ο έφηβος πλημμυρίζει από συναισθήματα έντονα και ευμετάβλητα. Αρχικά, νιώθει δέος για τη νέα κατάσταση, για τις νέες τους ικανότητες που καλείται να εκμεταλλευτεί, για το γεγονός πως ο ρόλος του ενήλικα που θα κληθεί να παίξει παύει να είναι μια απλή φήμη και γίνεται πλέον μια πληροφορία. Δεν έχει μια σταθερή ταυτότητα, καθώς ο εαυτός του αλλάζει καθημερινά. Δοκιμάζει διάφορους ρόλους και ταυτότητες ώστε να δει ποια του ταιριάζει καλύτερα. Όσο ήταν παιδί ο έφηβος, έβλεπε τους γονείς και τους δασκάλους του σαν πρότυπα, σαν θεούς αλλά καθώς η εφηβεία εξελίσσεται, φεύγει αυτή η σιγουριά του για αυτά τα πρότυπα, κι αρχίζει κρυφά ή φανερά να τα αμφισβητεί και να διερευνά τα όριά τους. Το πιο επώδυνο στάδιο αυτής της αμφισβήτησης και της απομυθοποίησης είναι όταν οι έφηβοι καταλάβουν πως οι γονείς τους είναι κοινοί θνητοί με αδυναμίες και ελαττώματα, και πως τα προηγούμενα χρόνια που προσπαθούσαν να τους μοιάσουν, θεωρώντας πως μιμούνταν την τελειότητα, ουσιαστικά κυνηγούσαν μια ουτοπία. Ο έφηβος λοιπόν, μέσα από την αποκαθήλωση των γονιών του νιώθει απογοήτευση, θυμό, γιατί είχε ξεγελαστεί τόσα χρόνια, και άγχος για το πώς θα καλύψει το κενό αυτό. Σταδιακά, θα στραφεί σε παρέες συνομηλίκων, θα ψάξει για νέα πρότυπα, θα θεοποιήσει σύμβολα της μαζικής κουλτούρας, όπως μουσικά συγκροτήματα και ηθοποιούς, θα αναζητήσει έναν αληθινό μύθο για να αντικαταστήσει το πεσμένο μύθο των γονιών του. Αυτή η αναζήτηση είναι επώδυνη για τους γονείς που νιώθουν πως αποκαθηλώνονται από τα παιδιά τους και συνάμα μπορεί να γίνει επικίνδυνη για τους εφήβους που μπορεί να στραφούν σε μη γνήσια κι επικίνδυνα πρότυπα. Ο ρόλος των γονιών σε αυτό είναι δύσκολος και υπεύθυνος. Από τη μια πρέπει να ξεπεράσουν το ναρκισσιστικό τους πλήγμα, και να αποδεχτούν την απομυθοποίησή τους, κι από την άλλη με επιμονή και υπομονή θα πρέπει να προασπίζουν τα όριά τους και να προβάλουν σαν μια σταθερή βάση στην οποία ο έφηβος μπορεί να στηριχτεί για να πάει παραπέρα. Ένας κίνδυνος που ελοχεύει σε αυτή τη διαδικασία, έχει να κάνει με τις παρέες στις οποίες ο έφηβος θα αφοσιωθεί για να καλύψει αυτό του το κενό. Οι παρέες που σχηματίζουν οι έφηβοι συνήθως χαρακτηρίζονται από πολύ έντονους συναισθηματικούς δεσμούς, και διέπονται από αυστηρά άτυπα ή και τυπικά καταστατικά συμπεριφοράς. Θέλουν όλοι μαζί να έχουν μια κοινή ταυτότητα για να νιώθουν πιο δυνατοί στο να αφήσουν πίσω την παιδική ηλικία, να συμβιβαστούν με την επώδυνη αποιδανικοποίηση των γονιών τους και να δοκιμάσουν τα όριά τους. Έτσι, στα πλαίσια τέτοιων ομάδων οι έφηβοι υιοθετούν ίδιο ντύσιμο, λεξιλόγιο και συμπεριφορά και μπορεί να φτάσουν μέχρι και στη διάπραξη αξιόποινων πράξεων ή σε πράξεις που σε άλλη φάση της ζωής τους θα θεωρούνταν ψυχοπαθολογικές. Όλα αυτά τους είναι απαραίτητα για να θρηνήσουν, να πάρουν δύναμη ο ένας από τον άλλο και να προχωρήσουν παραπέρα δοκιμάζοντας τα νέα τους όρια. Ωστόσο αυτές οι εκδηλώσεις θορυβούν ιδιαίτερα τους γονείς τους, και καμιά φορά τους φέρνουν σε απόγνωση. Μια στάση που συνδυάζει την επιείκεια και την αποδοχή, με τη θέσπιση ξεκάθαρων ορίων και την προάσπιση των αξιών είναι ίσως η πιο βοηθητική, καθώς δίνει στον έφηβο τα όρια που αναζητά χωρίς να μπλοκάρει την επικοινωνία του μαζί μας. Κάτι άλλο που μπορεί να θορυβήσει τους γονείς, σε αυτή την ηλικία, είναι η ποιότητα των προτύπων που τα παιδιά τους υιοθετούν. Οι έφηβοι τείνουν να απορρίπτουν τα παραδοσιακά πρότυπα καθώς αυτά είναι αντιπροσωπευτικά των γονιών τους, και μέσα στη λαίλαπα της κατάρριψης των γονικών προτύπων συμπαρασύρονται κι αυτά. Έτσι, στρέφονται σε άλλα πρότυπα της μαζικής κουλτούρας κυρίως μουσικούς, αθλητές και παλιότερα πολιτικούς. Θέλουν να τους μοιάσουν, μιμούνται το ντύσιμό τους και επαναλαμβάνουν τα κλισέ τους. Η κύρια ανάγκη, ωστόσο, των εφήβων είναι η γνησιότητα, δεν θέλουν να ξαναζήσουν μια νέα αποιδανιοκοποίηση για αυτό και ανεβάζουν τα πρότυπά τους σε ένα βάθρο και φροντίζουν με κάθε τρόπο να υπερασπίζονται την τελειότητά τους. Είναι ευθύνη της κοινωνίας μας, και της εκπαίδευσής μας η προβολή γνήσιων προτύπων, προτύπων πέρα από τη σφαίρα της εμπορικής εκμετάλλευσης. Δυστυχώς ζούμε στην εποχή που όλα είναι αναλώσιμα ακόμα και τα πρότυπα και οι ιδεολογίες. Έτσι οι έφηβοι σήμερα, σπάνια έχουν κάποιο πρότυπο από το οποίο δεν απορρέουν κάποια οικονομικά οφέλη. Από την άλλη, οι γονείς κάνοντας κριτική στα πρότυπα των εφήβων, το μόνο που καταφέρνουν είναι το να απομακρύνουν τα παιδιά τους από τους ίδιους, και να διευρύνουν το χάσμα


Επέτειος Πολυτεχνείου


Έξι χιλιάδες νέοι κι έφηβοι παιδιά και κλείστηκαν με φωνές. Απ' έξω ένας στρατός να πολιορκεί κι άλλος λαός και φώναζε. Ξαφνικά κατέβη- κε μια σιωπή κι αυτοί οι νέοι βάρυναν. Αισθάνθηκαν ν' αποχτούν ένα ακατανίκητο βάρος και σαν ένα τεράστιο και ταραγμένο σύμπλεγμα όπως εκείνα τα σπαραγμένα ανθρώπινα μαζώματα της καταστροφής. Αβάσταχτα σώματα κι άρχισαν να βουλιάζουν ξαφνικά μέσα στη γη κι οι ακίνητες χειρονομίες τους αναπήδησαν από τη γη σαν τελευταίοι θάμνοι και χαθήκαν. Σ' εκείνο το μέρος η γη δεν άντεξε και υποχώρησε σαν μια καθίζηση και χωρίς κανέναν κρότο ο σωρός βούλιαζε μαρμαρωμένος κι αργά σαν καράβι και τεντωμένα άλογα που πέφτουν σε γκρεμνό κι έσπανε σε μεγάλα κομμάτια το κάθε κομμάτι μεγαλύτερο από το ολόκληρο. Γλιστράν βαθιά και βυθίζονται βαριά κι αργά στα μαλακά βάθη της γης που έχουν ένα τρυφερό χώμα και πιο βαθιά απ' όλες τις ρίζες κι από όλους τους τάφους κι ακόμα πιο βαθιά κι από τις παραχωμένες άγκυρες του κακού και σκαλωμένες. Απότομα η γη έγειρε κι έκανε μια κλίση προς τα εκεί. Αλλά κανείς δεν πλησιάζει το βάραθρο και όλοι αποστρέφονται. Κανείς ποτέ δε θα τολμήσει να σκύψει και να δει κι ούτε κι οι μάνες. Κανείς να μην τολμήσει.

Γ. Χειμωνάς, Ο γάμος, Κέδρος

Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2012

Μιχάλης Κατσαρός, Η διαθήκη μου





Αντισταθείτε
σ’ αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι
και λέει: καλά είμαι εδώ.
Αντισταθείτε σ’ αυτόν που γύρισε πάλι στο σπίτι
και λέει: Δόξα σοι ο Θεός.
Αντισταθείτε
στον περσικό τάπητα των πολυκατοικιών
στον κοντό άνθρωπο του γραφείου
στην εταιρεία εισαγωγαί – εξαγωγαί
στην κρατική εκπαίδευση
στο φόρο
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.

Αντισταθείτε
σ’ αυτόν που χαιρετάει απ’ την εξέδρα ώρες
ατελείωτες τις παρελάσεις
σ’ αυτή την άγονη κυρία που μοιράζει
έντυπα αγίων λίβανον και σμύρναν
σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.

Αντισταθείτε πάλι σ’ όλους αυτούς που λέγονται μεγάλοι
στον πρόεδρο του Εφετείου αντισταθείτε
στις μουσικές τα τούμπανα και τις παράτες
σ’ όλα τ’ ανώτερα συνέδρια που φλυαρούνε
πίνουν καφέδες σύνεδροι συμβουλατόροι
σ’ όλους που γράφουν λόγους για την εποχή
δίπλα στη χειμωνιάτικη θερμάστρα
στις κολακείες τις ευχές στις τόσες υποκλίσεις
από γραφιάδες και δειλούς για το σοφό αρχηγό τους.

Αντισταθείτε στις υπηρεσίες των αλλοδαπών
και διαβατηρίων
στις φοβερές σημαίες των κρατών και τη διπλωματία
στα εργοστάσια πολεμικών υλών
σ’ αυτούς που λένε λυρισμό τα ωραία λόγια
στα θούρια
στα γλυκερά τραγούδια με τους θρήνους
στους θεατές
στον άνεμο
σ’ όλους τους αδιάφορους και τους σοφούς
στους άλλους που κάνουνε το φίλο σας
ως και σε μένα, σε μένα ακόμα που σας ιστορώ
αντισταθείτε.
Τότε μπορεί βέβαιοι να περάσουμε προς την
Ελευθερία.


 ( για περισσότερα ποιήματα του ποιητή Μιχάλη Κατσαρού εδώ )

Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2012

Ποιες γλώσσες απειλούνται με εξαφάνιση


Με εξαφάνιση απειλούνται 21 από τις 30 γλώσσες της Ευρώπης, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Νέα επιστημονική έκθεση δείχνει ότι στο σύγχρονο, ψηφιακό κόσμο δεν υπάρχει «χώρος» για δεκάδες γλώσσες, μεταξύ των οποίων και η Ελληνική.

Οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα κινδύνου, καθώς, όπως διαπιστώνουν, η ψηφιακή βοήθεια για τις περισσότερες ευρωπαϊκές γλώσσες είναι ελλιπής ή απολύτως ανύπαρκτη για τους χρήστες. Η Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών αποσκοπεί στο να αναδείξει τη σημασία της διατήρησης και ενίσχυσης της πλούσιας γλωσσικής και γενικότερα πολιτιστικής κληρονομιάς της Ευρώπης. Η έκθεση τονίζει ότι οι γλώσσες που μιλιούνται από σχετικά μικρό αριθμό ανθρώπων, κινδυνεύουν επειδή δεν έχουν τεχνολογική υποστήριξη όπως έχουν οι ευρέως χρησιμοποιούμενες γλώσσες. Το μεγαλύτερο κίνδυνο εξαφάνισης αντιμετωπίζουν: η ισλανδική, η λετονική, η λιθουανική και η μαλτέζικη γλώσσα, στην ψηφιακή εποχή. Και άλλες γλώσσες, όμως, όπως η Ελληνική, η βουλγαρική, η ουγγρική και η πολωνική, επίσης κινδυνεύουν από την ψηφιοποίηση όλων των μορφών γραπτού λόγου. Η έρευνα, στην οποία συνέβαλαν περισσότεροι από 200 ειδικοί, αξιολογεί τον κίνδυνο για κάθε γλώσσα με βάση τέσσερα βασικά κριτήρια σε τεχνολογικό/ψηφιακό επίπεδο: την ύπαρξη αυτόματης μετάφρασης στη συγκεκριμένη γλώσσα, τη δυνατότητα φωνητικής αλληλεπίδρασης, την δυνατότητα ψηφιακής ανάλυσης κειμένου και τη διαθεσιμότητα
26/9/2012
 

Πού πάνε οι γλώσσες όταν πεθαίνουν;

της Ηρώς Κουνάδη

Στις 12 Φεβρουαρίου του 1952 φοιτητές του Ανατολικού Πακιστάν, σημερινού Μπανγκλαντές, ξεσηκώθηκαν για να εμποδίσουν την κατάργηση της γλώσσας τους, Μπενγκάλι, και την υιοθέτηση της επίσημης πακιστανικής, Ουρντού. Η αιματοχυσία που ακολούθησε έδωσε στην επέτειο την εύγλωττη ονομασία Σφαγή της Ντάκα, και στην UNESCO την αφορμή να ανακηρύξει την 21η Φεβρουαρίου (η 12η Φεβρουαρίου ήταν πιασμένη από τον ΟΗΕ) Παγκόσμια Ημέρα Μητρικής Γλώσσας, για την διάσωση και την διάδοση των λιγότερο ομιλούμενων γλωσσών του πλανήτη.
Κι αν νομίζετε πως δεν υπάρχουν γλώσσες που να χρειάζονται διάσωση, μια ματιά στις λίστες των ανά τον κόσμο γλωσσολογικών ινστιτούτων με τις υπό εξαφάνιση –ή και εξαφανισμένες– γλώσσες του πλανήτη θα σας πείσει για το αντίθετο. Σύμφωνα, μάλιστα με πρόσφατη έρευνα των K. David Harrison, επίκουρου καθηγητή γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Swarthmore της Πενσυλβάνια, καιGregory D. S. Anderson, Διευθυντή του Ινστιτούτου Ζωντανών Γλωσσών στο Salem του Oregon, από τις επτά χιλιάδες γλώσσες που μιλιούνται αυτή τη στιγμή στον πλανήτη, οι μισές θα έχουν εξαφανιστεί μέσα στα επόμενα εκατό χρόνια.
Για την ακρίβεια, όπως έχουν τα πράγματα σήμερα, μία γλώσσα «πεθαίνει» σχεδόν κάθε δύο εβδομάδες. Κάποιες αποχαιρετούν τον μάταιο τούτο κόσμο μαζί με τον τελευταίο επιζόντα ομιλητή τους, κάποιες χάνουν το προβάδισμα μέσα σε δίγλωσσες κουλτούρες όπως είναι η βασκο-γαλλική, κάποιες απαγορεύονται από μιλιταριστικά ή εθνικιστικά καθεστώτα και κάποιες παύουν να διδάσκονται για πολύ πιο περίπλοκους λόγους (τέτοια περίπτωση είναι εκείνη των Βλάχικων στην Ελλάδα)
Ο Άτλαντας Απειλούμενων Γλωσσών της UNESCO διακρίνει τις απειλούμενες γλώσσες σε: Απειλούμενες, εκείνες που μαθαίνονται και μιλιούνται από λίγα παιδιά, Σοβαρά Απειλούμενες, εκείνες μεταξύ των ομιλητών των οποίων δεν υπάρχουν παιδιά, και Σχεδόν Εξαφανισμένες, εκείνες που μιλιούνται μόνο από μερικές δεκάδες ανθρώπων, στην πλειοψηφία τους γηραιών.
Οι γλώσσες που εξορίζαμε (από την Ελλάδα)
Ανάμεσα στις δώδεκα ευρωπαϊκές γλώσσες που απειλούνται με εξαφάνιση είναι και η Ελληνορομανική, που έχει πλέον σχεδόν χαθεί. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 2000 είχαν απομείνει μόλις τριάντα ομιλητές της στην Ελλάδα. Πρόκειται για τη γλώσσα που μιλούσαν οι Ρομά κάτοικοι του ελλαδικού χώρου, και η οποία είχε προέλθει από την επαφή της γλώσσας τους με την ελληνική. Η γλώσσα ήταν βασισμένη στη γραμματική και το συντακτικό της ελληνικής, με το μεγαλύτερο μέρος του λεξιλογίου της να προέρχεται από τα ρομανικά.
Στην Ελλάδα, επίσης, μιλιόταν η Ιουδαιο-ιταλική γλώσσα που διαδόθηκε, από τον 10ο έως τον 20ο αιώνα, στην Ιταλία και κατ’ επέκταση στην Κέρκυρα και τη Ζάκυνθο. Κύριο χαρακτηριστικό της ήταν η χρήση εβραϊκών ριζών με ιταλικές καταλήξεις και τις αντίστοιχες κλίσεις τους σε ρήματα και ουσιαστικά. Χρησιμοποιήθηκε, όπως θα μαντέψατε, από τους Εβραίους της Ιταλίας και των δύο Ιόνιων νησιών και χάθηκε σχεδόν εξολοκλήρου κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα, μόλις 4.000 άνθρωποι έχουν βασική γνώση της γλώσσας, και από αυτούς ελάχιστοι τη μιλούν καλά.
Σύμφωνα με τον Άτλαντα των Απειλούμενων Γλωσσών της UNESCO, σοβαρά απειλούμενη γλώσσα στην Ελλάδα είναι και τα Αρβανίτικα, τα οποία σύμφωνα με την απογραφή του 1991 μιλούσαν περί τους 50.000 ανθρώπους, στην Αττική, τη Βοιωτία, τη Νότια Εύβοια, τη Βόρεια Άνδρο, την Κορινθία και την Αργολίδα. Επίσης, στον Άτλαντα αναφέρονται τα Βλάχικα, τα οποία εκτιμάται πως σήμερα μιλούν ή απλώς καταλαβαίνουν περίπου 20.000 άτομα στην Ελλάδα, και περίπου 152.000 συνολικά στα Βαλκάνια. Η Wikipedia έχει δύο πολύ ενδιαφέροντα άρθρα σχετικά με την σταδιακή εξαφάνισή τους από τον ελλαδικό χώρο, εδώ και εδώ.
Οι Sami της Βόρειας Ευρώπης και οι (πολύτιμες) γλώσσες τους
Ίσως η εντυπωσιακότερη περίπτωση γλώσσας στο χείλος της εξαφάνισης είναι αυτή της Ter Sami, η οποία χρησιμοποιούταν σε έξι χωριά της Χερσονήσου Kola της Ρωσίας –στον Αρκτικό Ωκεανό– στα τέλη του 19ου αιώνα. Το 2010, είχαν απομείνει μόλις δύο ομιλητές της γλώσσας.
Σύμφωνα με τους ερευνητές K. David Harrison, επίκουρο καθηγητή γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου Swarthmore της Πενσυλβάνια, και Gregory D. S. Anderson, Διευθυντή του Ινστιτούτου Ζωντανών Γλωσσών στο Salem του Oregon, η εξαφάνιση γλωσσών κυρίως στην Ανατολική Σιβηρία, αλλά και σε άλλες περιοχές της Ρωσίας, είναι αποτέλεσμα κυβερνητικών πολιτικών που τη δεκαετία του ’30 απαγόρευαν την χρήση τοπικών γλωσσών και διαλέκτων στα σχολεία και τα σπίτια.

21 Φεβρουαρίου 2011

Η ξύλινη γλώσσα βγαίνει και σε μαόνι;


Της Ελενας Ακρίτα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Σάββατο 21 Απριλίου 2012

Θέλω να πάρω τους έλληνες πολιτικούς και να τους κάνω ροτόντα με 8 καρέκλες και μπουφεδάκι! Είχε κι ένα κόφι τέιμπλ ασορτί ωραιότατο + 4 κουρτινόβεργες, αλλά δεν μπορείς να βασιστείς σε αυτοδυναμία του σαλονιού σου, μέρες που 'ναι! Ολο μαζί το πακέτο το δίνανε προσφορά: 300 πολιτικούς ή 30 πολιτικούς με 10 άτοκες δόσεις.

Τσιμπημένο! Θα περιμένω τις εκπτώσεις της 6ης Μαΐου που στάνταρ η τιμή θα κατέβει στους 250 πολιτικούς. Και τότε, αν μου περισσεύουν, θα αγοράσω κι ένα έκτακτο μπιμπελό Πινόκιο. Που δεν είναι μόνο η γλώσσα του ξύλινη, είναι όλος ο σωματότυπος. Ξέρεις πού βαδίζεις με τον γιο του Τζεπέτο: όταν λέει ψέματα, η μύτη του μεγαλώνει. Ενώ των δικών μας η μύτη, όσα ψέματα κι αν αραδιάσουν, παραμένει σταθερά γαλλική και τσουπωτή.

Αυτή η ξύλινη γλώσσα βγαίνει σε μαόνι φουρνιστό, καρυδιά μασίφ, τριανταφυλλιά, δρυ ντεκαπέ και πλαστικοποιημένο μπαμπού που έχει και καλό φενγκ σούι. Διαλέγετε και παίρνετε! Ολα τα κόμματα, αυτή την εποχή, κάνουν εξαιρετικές προσφορές, σε ανταγωνιστικές τιμές και πλούσια ποικιλία χρωμάτων και σχεδίων.

Κι έχουν και τους υποψήφιους βουλευτές τους που παρελαύνουν από κανάλι σε κανάλι. Σαν πωλητές τάπερ λένε τα ίδια και τα ίδια και τα ίδια: Για όλα φταίνε οι άλλοι, λύσεις υπάρχουν, θα τις εφαρμόσουμε εμείς, αφουγκραζόμαστε τον πόνο του κοσμάκη, ακούμε το πρόβλημα του πολίτη, πρέπει να μας εμπιστευτεί ο ψηφοφόρος, οι προηγούμενοι τα κάνανε χάλια, εμείς θα τα κάνουμε ουάου τέλεια, λάθη υπήρξαν αλλά μάθαμε από αυτά, είμαστε οι καλύτεροι, είμαστε οι ωραιότεροι, είμαστε οι πιο ψηλοί, οι πιο ξανθοί και παίζουμε και τένις!

Και το τρελό δεν είναι πως μιλάει έτσι μόνο η παλιοσειρά. Οι πολιτικοί που είναι 40 χρόνια φουρναραίοι και δεν λένε να πάνε σπίτι τους να μας «σώσει» και κάνας άλλος. Το τρελό είναι πως με την ίδια ξύλινη γλώσσα μιλάνε και οι νέοι. Ανοίγουν το στόμα τους, βγαίνει το μασίφ καδρόνι και σε βαράει στο δόξα πατρί. Η ίδια ορολογία, η ίδια τσιτατολογία, η ίδια μπουρδολογία, το ίδιο ιδεολογικό πασάλειμμα. Κάποιος από το κόμμα τούς δίνει 5-10 SOS: έλλειμμα, πλεόνασμα, μισθοί, συντάξεις, ύφεση, ανάπτυξη, ανεργία, απεργία και τα ρέστα παγωτό. Κι αυτοί τα μασουλάνε σαν τσιχλόφουσκα και τα φτύνουν στη χούφτα τους. Ή στην δική μας, εν προκειμένω! Που όσο να πεις, το σιχαίνεσαι κιόλας…

Δεν υπάρχει τίποτα πιο αγριευτικό απ' το να βλέπεις 30άρη μεταμφιεσμένο σε 60άρη. Νέοι άντρες με τα κοστούμια του μπαμπά, νέες γυναίκες με τα ταγέρ της μαμάς. Να βγαίνουν στα κανάλια, να πλασάρουν την ηλικία τους ως το «ύψιστο αγαθό». Και μετά να κάνουν ό,τι μπορούν για να ακυρώσουν αυτό το προσόν. Λένε «είμαι νέος άνθρωπος, τέρμα πια η ξύλινη γλώσσα» και σου ρίχνουν όλα τα παρωχημένα κλισέ στα μούτρα. Ο,τι παπάρα λέει ο κουρασμένος αρχηγός τους, ό,τι βλακεία υπάρχει στη διακήρυξη του κόμματός, ό,τι προχειράντζα έχουν εξαγγείλει είτε ως μέτρο είτε ως πίτσα με το μέτρο.

Τους βλέπεις και τους βαριέσαι. Προκαταβολικά. Πριν ανοίξουν το στόμα τους ξέρεις από πριν τι παλιαντζούρα θα ξεστομίσουν. Φαίνεται το μάτι που αποτυπώνει την πεμπτουσία του Τίποτα. Κι αναρωτιέσαι τώρα εσύ. Τι νόημα έχει να ψηφίσεις έναν νέο που μιλάει, αντιδρά, σκέφτεται, τοποθετείται ως γέρος; Οταν αγοράζεις καινούργιο αμάξι (τότε που αγοράζαμε - αξέχαστα τα χρόνια της φούσκας!) θέλεις να 'χει και 5 πράγματα παραπάνω απ' το παλιό μοντέλο. Εναν αερόσακο, ένα υδραυλικό τιμόνι, μια θήκη για ποτηράκι, ένα κάτι τέλος πάντων. Αν είναι να πουλήσεις την παλιά σακαράκα για να αγοράσεις μια καινούργια σακαράκα ολόιδια, πόσο ηλίθιος πρέπει να είσαι;

Λοιπόν, μάγκες, για να τελειώνουμε. Ολοι εσείς που μοστράρετε μια χρονολογία γέννησης ως την υπέρτατη αρετή, καλά θα κάνετε να ξεκαβαλικέψετε ΤΩΡΑ! Νέος είναι αυτός που έχει κάτι να πει, κάτι να προτείνει! Νέος είναι αυτός που θα μιλήσει στην ψυχή! Νέος είναι αυτός που το όραμά του δεν είναι πώς το παντελόνι θα γίνει ένα με το έδρανο. Το όραμά του είναι να πράξει. Να κάνει κάτι… Εστω μικρό… Πώς θα αλλάξει κάτι… Εστω λίγο… Καινούργια πρόσωπα σημαίνει καινούργιες φωνές, καινούργιες προτάσεις. Δεν σημαίνει λίφτινγκ σε παλιές φωνές και παλιές προτάσεις…

Μη γίνεστε οι συνεχιστές μιας κουρασμένης ιδεολογίας… Μη γίνεστε οι ροτόντες και τα μπουδεφάκια μιας χρεοκοπημένης πολιτικής… Μη γίνεστε τα παπαγαλάκια μιας ξύλινης γλώσσας. Γιατί δεν υπάρχει μόνο το ξύλο σε γλώσσα…

Υπάρχει και το άλλο το ξύλο… Αυτό που βγήκε απ' τον Παράδεισο!

Ομιλείτε ελληνικά; (ή Τηλεόραση και γλώσσα)

Της ΕΛΕΝΑΣ ΑΚΡΙΤΑ ela@ath.forthnet.gr

Πηγή:  http://www.tanea.gr/default.asp?pid=10&ct=13&artID=4555596

ΑΥΤΗ ΤΗΝ ξένη γλώσσα που ακούω κάθε φορά που πατάω το κουμπάκι της τηλεόρασης, μπορεί να μου την μεταφράσει κάποιος καλός άνθρωπος; Μπορεί κάποιος να μου αποκρυπτογραφήσει αυτόν τον μυστηριώδη κώδικα Ντα Βίντσι, μπας και συνεννοηθούμε στοιχειωδώς;

Δεν ζητάω διερμηνέα από αγγλικά σε ελληνικά. Από γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά σε ελληνικά. Ζητάω διερμηνέα από ελληνικά σε ελληνικά. Να καταλάβω πέντε βασικά πραγματάκια. Να μην τρώω τις ελληνικούρες σαν χαστούκια απανωτά. Να μη μου περνάει απ΄ το μυαλό ότι μιλάνε απταίστως τη σανσκριτική διάλεκτο.

Σταχυολογώ μερικά μαργαριτάρια που δίνουν και παίρνουν όταν οι παρουσιαστές, συντονιστές, πανελίστες, συνάδελφοι δημοσιογράφοι και λοιποί συμπαθείς κλάδοι βρίσκονται στο τσακίρ κέφι:

1. Για τα επίθετα που τελειώνουν σε «ης ης-ες» τους επιφυλάσσω μια τεράστια έκπληξη: ΚΛΙΝΟΝΤΑΙ!!! Λέμε «ο διεθνής Τύπος, η διεθνής κατακραυγή, το διεθνές αντίκτυπο». Δεν λέμε «αυτό είναι πολύ ευγενής παιδί», «τα άτομα αυτά είναι πολύ προσηνής». Ή μάλλον, όταν το λέμε, ετοιμαζόμαστε μετά να θρηνήσουμε θύματα.

2. Επίσης κλίνονται τα «ων-ουσα-ον». «Με τον υπάρχων νόμο»;

Ναι, το άκουσα κι αυτό. «Τρία άτομα ήταν απών». Ναι, το άκουσα και είμαι ακόμα ζωντανή.

3. Αντιθέτως ΔΕΝ κλίνονται τα επώνυμα. Η Γεννηματά της Γεννηματάς, η Καρέζη της Καρέζης; Όταν ακούω- κατά κόρον- εκείνο το «της Ακρίτας», μια σκοτοδίνη μου ΄ρχεται, χάνω τον κόσμο! Αφήστε τα ήσυχα, ρε παιδιά! Τα καημένα τα επώνυμα δεν ενοχλούν κανέναν. Όπως τα ακουμπάς στη γωνίτσα τους στην ονομαστική, έτσι μένουν και στη γενική. Δεν κόβουν βόλτες πέρα δώθε!
4. Κάποιος είναι ανώτερος από τον άλλον.
Ποτέ, μα ποτέ- σε ό,τι θέλετε να σας ορκιστώ- δεν είναι ΠΙΟ ανώτερος από τον άλλον. Η σύγκριση εμπεριέχεται ήδη στη λέξη, δεν χρειάζεται το φρικαλέο κερασάκι στην τούρτα. Πιο ανώτερος, πιο κατώτερος, πιο χειρότερος, πιο καλύτερος; Αμολάμε τις λέξεις όπου και όπως γουστάρουμε; Αυτός ο πλεονασμός του «πιο» παραπέμπει στην παροιμία «τώρα που βρήκαμε πιπέρι, βάλε και στα λάχανα»!
5. Όταν δίνουν σε κάποιον να υπογράψει ένα χαρτί, του λέμε «υπόγραψε εδώ». Όχι «υπέγραψε εδώ». «Ανέφερέ μου ακριβώς τι άκουσες», «μετέφερέ του τους χαιρετισμούς μου»! Να θυμηθούμε λίγο τα ελληνικούλια που μαθαίναμε- μαζί με την κρεμάλα που παίζαμε- τις ατελείωτες ώρες στο σχολείο;
Να θυμηθούμε λίγο τη διατήρηση εσωτερικής αύξησης στον τύπο της προστακτικής;
6. Ο Οκτώβριος δεν έχει «μι», που να χτυπιέσαι κάτω. Δεν είναι ΟκτώΜβριος- κι ας επιμένουν οι πολιτικοί μας σε προεκλογικές περιόδους. Ο Οκτώβριος δεν είναι Οκτώμβριος και δεν προτίθεται να γίνει στο άμεσο μέλλον.
7. «Να αναπαράγω» ή «να αναπαραγάγω»; Εδώ «σου βάζω δύσκολα μα σκέψου πόσα πέρασα, σου βάζω δύσκολα κι ας παίζω με τα νεύρα σου». Αυτό όντως είναι ζόρικο. Το κόλπο, απλό: Λέμε «να αναπαράγω» για κάτι που σκοπεύουμε να κάνουμε πολλές φορές. «Να αναπαραγάγω» για κάτι που σκοπεύουμε να κάνουμε άπαξ. Αν το θυμόμαστε αυτό, μπορεί να το σκαπουλάρουμε το λαθάκι!
8. Είναι προ Χριστού αλλά δεν είναι μετά Χριστού: μετά Χριστόν. Μετά ΤΟΝ Χριστόν- πόσο πιο λιανά να στο κάνω, χαρά μου;
9. Δεν είναι πεdε, είναι πέντε: πεν-τε!!!
10. Ο τύπος είναι αθυρόστομος, δεν είναι ανθηρόστομος. Δεν μιλάει δηλαδή και βγαίνουν γλαδιόλες απ΄ το στόμα του. Η δικτατορία δεν είναι δικταΚτορία! Δεν αποθανατίζω: απαθανατίζω! Δεν κάνω σφιγγομέτρηση. Κάνω σφυγμομέτρηση.
Και πάει λέγοντας... Το εν δέκατον έγραψα απ΄ όσα είχα στο μυαλό μου. Εύχομαι εγκαρδίως, σε κάθε ευγενής αναγνώστη, να περάσει όμορφα στον υπάρχοντα Σαββατοκύριακο! Χαίρεσθε!

ΥΓ: Καλή σου ώρα Μποστ, τα είπες όλα!!! «Η ρομβία αφιχθέντος και σταθέντος στη γωνιά, μελωδίαι ήτο φέρων ευφρανθείς η γειτονιά»!

Τα greeklish κερδίζουν έδαφος και απειλούν την ελληνική γλώσσα


Της Γιωτας Mυρτσιωτη

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Ανταλλάσσουν SMS με ευχέρεια και σε χρόνο μηδέν. Κινητά και Διαδίκτυο δεν αποτελούν απλώς προέκταση του χεριού τους αλλά τρόπο ζωής και συνήθεια που έχουν τη δική τους γλώσσα επικοινωνίας και επηρεάζει τον γραπτό λόγο των μαθητών απειλώντας σοβαρά... την ελληνική γλώσσα.
Τα λεγόμενα greeklish όχι μόνο δεν εξαφανίστηκαν, αλλά τείνουν να καθιερωθούν ως η επίσημη γλώσσα των Ελλήνων χρηστών στην ηλεκτρονική επικοινωνία. Τη χρησιμοποιεί ένα μεγάλο και διαρκώς αυξανόμενο ποσοστό των μαθητών γυμνασίου και λυκείου (77,4%) σε SMS και Μail, σε chat-forum και Smartphone σε Pda, σε σημειώσεις και χειρόγραφα. Και, μπορεί οι λόγοι της χρήσης να είναι ο εθισμός, εξοικονόμηση χρόνου ή μόδα, ωστόσο οι επιπτώσεις στην ορθογραφία και στη σύνταξη είναι πλέον εμφανείς στη συντριπτική πλειονότητα των νέων ηλικίας 12 - 18 ετών με ενδείξεις για επέκταση του φαινομένου και σε μαθητές μικρότερης ηλικίας.
Τις επιρροές των greeklish στις σχολικές επιδόσεις και συγκεκριμένα «στην ορθογραφική ικανότητα των μαθητών» καταγράφει έρευνα που διενήργησε το παιδαγωγικό τμήμα νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και παρουσιάστηκε στο συνέδριο με θέμα «Η διδασκαλία της ελληνικής ως πρώτης μητρικής ως δεύτερης/ξένης».
Τα χαρακτηριστικά του ιδιόμορφου αυτού, γραπτού κυρίως, λόγου, είναι η σύντμηση των λέξεων (tespa αντί τέλος πάντων, tpt αντί για τίποτα, dld αντί για δηλαδή, mnm αντί για μήνυμα ..), ο συνδυασμός ελληνικών και λατινικών γραμμάτων σε μια λέξη, η χρήση λατινικών χαρακτήρων (giati, pame), η κατάργηση της ορθογραφίας, η παράλειψη τονισμού ή σημείων στίξης, η χρήση αγγλικών σημείων στίξης, με αποτέλεσμα την αύξηση ορθογραφικών λαθών στο σχολείο ακόμη και σε μαθητές που παλαιότερα παρουσίαζαν καλύτερες επιδόσεις στον γραπτό λόγο.

Σε γραπτά μαθητών

Λέξεις γραμμένες σε greeklish συνάντησαν οι φιλόλογοι στα γραπτά μαθητών σε ποσοστό 64,3%, κυρίως στη Ν. Γλώσσα - Εκθεση, στη Λογοτεχνία και σπανιότερα στην Ιστορία. Οι επιρροές εντοπίζονται κυρίως σε ορθογραφικά λάθη (ο αντί για ω, η συνεχής χρήση του ι), στη φωνητική απόδοση των διπλών συμφώνων (κσ αντί για ξ, πσ αντί ψ π.χ. επσακσε) και στην ορθογραφική απόδοση των λέξεων (π.χ. «ικογενια», «ινε» κ.ά.) Σύμφωνα με την έρευνα, οι μαθητές που παραδέχθηκαν ότι χρησιμοποιούν στο γυμνάσιο τα greeklish αγγίζει το 67,8%, στο EΠΑΛ το 70,2% και στο ΓΕΛ 88,5%. Οι μισοί από τους μαθητές χρησιμοποιούν greeklish από δύο έως και περισσότερα χρόνια και το 63% καθημερινά ή πολλές φορές την ημέρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 19% των μαθητών της Α΄ και το 51,6% της Β΄ τάξης γυμνασίου δήλωσε ότι χρησιμοποιεί τα greeklish τουλάχιστον δύο χρόνια, που σημαίνει ότι η χρήση τους ξεκινάει από το δημοτικό, «φαινόμενο» που, όπως ανέφερε ο επικεφαλής της έρευνας Θ. Μπράτιτσης, πρέπει να ερευνηθεί εις βάθος.

Πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_1_08/09/2009_328438

Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2012

Ερευνητικές Εργασίες οδηγίες

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ

Η βιβλιογραφική έρευνα παρουσιάζει δυσκολίες για τους μαθητές. Κάποιες από αυτές έχουν σχέση αντικειμενικούς παράγοντες, όπως έλλειψη βιβλίων και χώρων βιβλιοθηκών σε πολλές περιοχές, και άλλες με τη φύση της έρευνας που απαιτεί αυξημένες κριτικές ικανότητες.
Στόχος μας δεν είναι να εξαντλήσουν  οι μαθητές ένα θέμα ούτε βέβαια να κάνουν μια πρωτότυπη εργασία αλλά να εξοικειωθούν  με τη βιβλιογραφική έρευνα. Το σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουν τη σημασία της κριτικής των πηγών, να αναρωτιούνται δηλαδή για την αξιοπιστία του συγγραφέα και να μη θεωρούν ως αληθινή την κάθε πληροφορία που συλλέγουν. Να μην αρκούνται σε μία και μοναδική πηγή  αλλά να διασταυρώνουν τις πληροφορίες τους και να παραθέτουν τις αντίθετες απόψεις. Το ίδιο ισχύει και όταν χρησιμοποιούν ως πηγή το Διαδίκτυο.
Βασικές προϋποθέσεις για να διευκολύνουμε τους μαθητές στην έρευνά τους:

  1. αν υπάρχει βιβλιοθήκη στο σχολείο μας να την επισκεφθούμε μαζί τους και να τους δείξουμε πώς είναι αρχειοθετημένα τα βιβλία.
  2. αν δεν υπάρχει δυνατότητα επίσκεψης σε βιβλιοθήκη θα πρέπει να φέρουμε  εμείς τους μαθητές με βιβλία και περιοδικά σχετικά με το θέμα.
  3. να τους δώσουμε λιγοστά και συγκεκριμένα θέματα/ ερωτήματα για τα οποία θα αναζητήσουν πληροφορίες
  4. να τους δώσουμε μια βιβλιογραφία βάσης
  5. να τους δείξουμε πώς θα ξεχωρίζουν τις πρωτογενείς από τις δευτερογενείς πηγές
  6. να τους δείξουμε πώς να φωτοτυπούν ένα άρθρο ή κείμενο (να  συμπεριλαμβάνουν και την πρώτη σελίδα του με τον τίτλο, όνομα συγγραφέα κλπ.)
  7. να τους βοηθήσουμε να  μάθουν να κρατούν μεθοδικές σημειώσεις και να καταγράφουν αμέσως την πληροφορία που άντλησαν και τα στοιχεία της πηγής: τίτλος, συγγραφέας, εκδοτικός οίκος, τόπος και χρόνος έκδοσης, σελίδες).[1]
Στη φάση της σύνθεσης της εργασίας είναι σημαντικό να κατανοήσουν τη λειτουργία των υποσημειώσεων, τον τρόπο με τον οποίο παραπέμπουμε στο συγγραφέα και τον τρόπο αναφοράς στη βιβλιογραφία.

α) Υποσημειώσεις
Κατ’ αρχάς, χρησιμεύουν για να δώσουν πρόσθετες πληροφορίες για το θέμα μας,  απόψεις που ενισχύουν την άποψή μας, τυχόν αντίθετες απόψεις άλλων συγγραφέων, κλπ.,  οι οποίες, αν αναφέρονταν μέσα στο κείμενο, θα διέκοπταν τη ροή του. Ως υποσημείωση, επίσης, μπορεί να μπει η μετάφραση κάποιας φράσης, αν δίνεται στο κείμενο το πρωτότυπο (σε ξένη γλώσσα ή αρχαία ελληνικά) ή το αντίθετο. Μια υποσημείωση, επίσης, μπορεί να παραπέμπει σε εσωτερικές πληροφορίες, όπως παραπομπή σε κάποια άλλη σελίδα της εργασίας μας). Οι υποσημειώσεις τοποθετούνται στο τέλος κάθε σελίδας ή στο τέλος του βιβλίου, σε συνεχή αρίθμηση. (βλ. παράδειγμα στην προηγούμενη σελίδα)

β) Παραπομπές πηγών αναφοράς μέσα στο κείμενο
Στις μέρες μας, τείνει να καθιερωθεί η μέθοδος αναφοράς στον συγγραφέα και την ημερομηνία έκδοσης του βιβλίου μέσα στο κείμενο και όχι ως υποσημείωση.
π.χ.  « η μέθοδος project είναι μια μορφή συλλογικής εργασίας (Frey, 1998)…»
Με τη μέθοδο αυτή αποφεύγονται οι συνεχείς αναφορές στο ίδιο βιβλίο και η βιβλιογραφία γράφεται μια φορά.
Αν χρησιμοποιήσουμε αυτό τον τρόπο παραπομπής τότε η χρονολογία στη βιβλιογραφία θα πρέπει να μπει αμέσως μετά το όνομα του συγγραφέα, π.χ.

Frey, K. (1986). Η «μέθοδος project». Μια μορφή συλλογικής εργασίας στο σχολείο ως θεωρία και πράξη, μτφρ. Κ. Μάλλιου. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

γ) Τρόπος αναφοράς σε βιβλιογραφία
Βιβλία
Σειρά αναφοράς: Επώνυμο, όνομα, τίτλος βιβλίου, τόπος έκδοσης, χρόνος έκδοσης. Με πλάγια γραφή σημειώνεται ο τίτλος του βιβλίου, χωρίς εισαγωγικά.

Παραδείγματα:
Για βιβλίο με έναν συγγραφέα
Καστοριάδης, Κ. (1981). Η Φαντασιακή Θέσμιση της Κοινωνίας. Αθήνα: Ράππα

Για βιβλίο με περισσότερους του ενός συγγραφείς:
MacBeath, J., Schratz, M. Meuret, D. και Jakobsen, L. (2005). Η αυτοαξιολόγηση στο ευρωπαϊκό σχολείο, μτφρ. Μ. Δεληγιάννη. Αθήνα: Μεταίχμιο

Για μεταφρασμένο βιβλίο (μετά τον τίτλο, σημειώνουνε: μτφρ. και το όνομα του μεταφραστή):
MacBeath, J., Schratz, M., Meuret, D. και Jacobsen L. (2005). Η αυτοαξιολόγηση στο ευρωπαϊκό σχολείο, μτφρ. Μ. Δεληγιάννη. Αθήνα: Μεταίχμιο

Για μελέτη σε συλλογικό τόμο
Σειρά αναφοράς: Ο υπεύθυνος για την επιλογή αυτών των κειμένων είναι ο επιμελητής ή editor στα αγγλικά. Η σειρά έχει ως εξής: Επώνυμο συγγραφέα, όνομα, τίτλος μελέτης. Επώνυμο και όνομα επιμελητή, προσδιορισμός του ρόλου σε παρένθεση (επιμ.), τίτλος συλλογικού τόμου, τόπος έκδοσης, χρόνος έκδοσης. Στην περίπτωση αυτή με πλάγια γραφή σημειώνεται ο τίτλος της συλλογικής έκδοσης και όχι του άρθρου.

Παράδειγμα.
Αναγνωστοπούλου, Λ. & Παπαπροκοπίου, Ν. (2001). Ρυθμιστική αυτο-αξιολόγηση: Θεωρητικές θέσεις και μεθοδολογικές προσεγγίσεις. Στο Μπαγάκης, Γ. (επιμ.) Αξιολόγηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σχολείου. Αθήνα: Μεταίχμιο.

Περιοδικά
Για άρθρο σε περιοδικό
Σειρά αναφοράς: Επώνυμο, όνομα, χρονολογία, τίτλος άρθρου, τίτλος περιοδικού, αριθμός τεύχους (τευχ. …) , σελίδες (σσ. …..). Μόνο ο τίτλος του περιοδικού με πλάγια γραφή.

Παράδειγμα:
Παϊζης, Ν., Θεοδωρίδης, Μ. & Ζημαρίτου, Ε. (1998) Πρόγραμμα «ΜΕΛΙΝΑ – Εκπαίδευση και Πολιτισμός». Εκπαιδευτική Κοινότητα, τευχ. 46, σσ. 40-47

Αναφορές στο Διαδίκτυο
Μετά τα στοιχεία του συγγραφέα δίνουμε το όνομα του Site.


[1] Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει υπόψη του ότι η βιβλιογραφική έρευνα είναι μια μοναχική εργασία, όχι ιδιαίτερα απολαυστική για τα παιδιά και  γι αυτό καλό θα είναι να αποτελεί μόνο μία από τις δράσεις του προγράμματος.